پروژه چیست؟
تعریف پروژه
استاندارد دو تعریف را برای آن ارائه داده است که اولی به اهداف آن و دیگری به ویژگیهای آن توجه دارد. این استاندارد از جهت اهداف ،پروژه را یک محیط مدیریتی که به منظور تحویل یک یا چند محصول تجاری مطابق با یک موقعیت تجاری مشخص ایجاد شدهاست تعریف میکند و در جای دیگر و با توجه به ویژگیهای پروژه آن را یک سازمان موقتی که باید یک نتیجه منحصربهفرد و از پیش تعیین شده را با یک زمان از قبل تعیین شده و منابع مشخص، ایجاد کند میداند. استاندارد آن را تلاشی موقتی که به منظور تولید محصول، خدمت یا نتیجهای منحصربهفرد انجام میگیرد، میداند. و براساس تعریف استاندارد ICB پروژه یک عملکرد محدود شده توسط زمان و هزینه برای دستیابی به تحویل شدنیهای تعریف شده براساس استانداردهای کیفیت و الزامات است قابل توجه است که همه این استانداردها محدودیت زمان، هزینه(منابع) و موقتی بودن را در کنار تولید یک محصول مشخص و منحصربهفرد مورد توجه قرار دادهاند.
در واقع پروژه یک فعالیت مقطعی است که برایش نقطه شروع و پایان تعریف شده و با زمان و منابع خاصی محدود شده است. بر اساس همین تعریف، یک فعالیت ادامه دار نیست و کاملا منحصر به فرد است. اما شامل دسته ای از فعالیتها میشود که برای دستیابی به هدف خاصی طراحی و اجرا میشود. بنابراین تیم آن میتواند از افرادی تشکیل شود که معمولا با هم کار نمیکنند.
مراحل اجرای آن را به 5 دسته تقسیم میشود:
- آغاز به کار
- برنامه ریزی
- اجرا
- نظارت و کنترل
- خاتمه
دانش مدیریت پروژه در ده حوزه ترسیم شده است:
- ادغام
- محدوده
- زمان
- هزینه
- کیفیت
- تدارکات
- منابع انسانی
- ارتباطات
- مدیریت ریسک
- مدیریت ذینفعان
قطعا موارد یاد شده مربوط به تمام زمینه های مدیریتی میشود. اما مدیریت پروژه تمرکز بخصوصی بر هدف، منابع و برنامه آن دارد. با رشد سریع مدیریت پروژه در جهان، اهمیت آن روز به روز بیشتر مشخص میشود. در حسابداری مبتنی بر پروژه میبایست علاوه بر حفظ نگرشی بر حسابهای کل سازمان، حساب هر موجودیت را در هر پروژه، به طور خاص و تفکیک شده نگهداری و محاسبه کرد.
مفهوم آن در صنعتهای مختلف قابل تعریف است:
- در صنعت ساخت و ساز
- در صنعت اداری
- در صنایع نیرو (برق، نفت، و...)
- در فناوری اطلاعات
- و...
در ساخت و ساز
پروژههای پیمانکاری ساختمانی تلاش سازمان یافته برای ساخت یک ساختمان یا ساختار است. در زمینه مهندسی عمران و معماری، پروژه های پیمانکاری ساختمانی شامل فرآیندی است که به طور مؤثر مونتاژ زیرساخت ها یا ساختمانها را تشکیل می دهد.
پروژههای ساختمانی شامل چندین پروژه کوچک می باشند. یک پروژه ساختمانی یک فعالیت واحد نیست. پروژه های ساختاری در مقیاس بزرگ نیاز به نیروی انسانی در وظایف متفاوت دارد. در بیشتر موارد، این پروژههای ساختمانی توسط یک مدیر اداره می شود و توسط مدیر ساخت و ساز نظارت می شود.
برای اجرای بهتر یک پروژه ساختمانی اعم از مسکونی، تجاری، اداری، رفاهی و... بهتر است پروژه مربوطه به قسمت های کوچکتری تقسیم شود و با بهره مندی از مهارت های فنون مختلف از جمله مهندسی عمران، معماری، مکانیک، الکترونیک، برق و... در جهت بهبود اجرای آن تلاش شود.
در هر عملیات پیمانکاری 3 رکن اساسی وجود دارد:
پیمانکار
کارفرما
قرارداد (پیمان)